اهداف، انواع و مصالح کاربردی در سقف کاذب

سقف کاذب چیست؟

سقف کاذب که در انگلیسی به نام‌های Dropped Cieling یا Suspended Cieling شناخته می‌شود، مقطع داخلی در ساختمان است که در فاصله‌ای مشخص از سقف اصلی قرار می‌گیرد و به آن سقف فرعی نیز گفته می‌شود. سقف کاذب در عمران و معماری جدید کاربردهای فراوانی دارد.

سقف‌های کاذب برای اولین‌بار در ژاپن (قرن ۱۳ میلادی) برای خلق زیبایی مورداستفاده قرار گرفت. علاوه بر این در مراحل ساخت تئاترBlackfriars در انگلستان (سال ۱۵۹۶) نیز سقف کاذب به‌عنوان عایق صدا و کمک به آکوستیک سالن به کار گرفته شد. سقف‌های کاذب مدرن امروزی اختراع Donald A Brown است. وی در سال ۱۹۵۸ سقف کاذب نوین را ثبت اختراع کرد. انواع دیوارهای کاذب مدرن از اختراع Donald A Brown ریشه می‌گیرد.

اهداف استفاده از سقف کاذب

سقف کاذب در طراحی مدرن ساختمان‌ها، به ایجاد تعادل میان زیبایی نمایی، آکوستیک، عامل‌های محیطی و ادغام با زیربنای سازه کمک می‌کند. در ادامه به تشریح بیشتر این موضوع می‌پردازیم.

خلق زیبایی

استفاده خلاقانه از مواد و طراحی‌های هنرمندانه سقف کاذب، ظاهر داخلی ساختمان را جذاب‌تر می‌کند، علاوه بر این، با پوشاندن زیربناهای سازه‌ای مانند سیم‌کشی‌ها، لوله‌کشی‌ها، کانال‌های کولر و سیستم‌های اطفای حریق، نمای داخلی ساختمان زیباتر جلوه می‌کند.

آکوستیک بودن و کنترل صوت

کنترل صدا یکی از اهداف مهم ایجاد سقف کاذب است. سقف کاذب با جذب و تضعیف امواج، فضای مطلوب‌تری برای ساکنین ساختمان‌ها ایجاد می‌کند. از مهم‌ترین کاربردهای آکوستیک بودن سقف‌های کاذب می‌توان به دفاتر و ادارات اشاره کرد. با اضافه‌کردن لایه‌های جاذب صدا به سقف کاذب، می‌توانید محیط کار خود را از شر صداهای مزاحم خلاص کنید.

کنترل عوامل محیطی 

تنظیم و کنترل تهویه هوا، نور و سیستم گرمایشی در ساختمان‌ها از دیگر کاربردهای سقف کاذب است. تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، نور و روشنایی می‌توانند به‌راحتی در فضای مخفی سقف کاذب گنجانده شده و هر زمان در صورت نیاز، قابل دسترسی باشند.

پوشاندن زیربنای سازه

اکثر لوله‌کشی‌ها، سیم‌کشی‌ها و سیستم‌های مکانیکی ساختمان در قسمت بالایی و نزدیک به سقف قرار دارند. اغلب محصولات سقفی با درنظرگرفتن تلفیق‌شان با سقف کاذب طراحی و تولید شده‌اند. استفاده از سقف فرعی به زیبایی ظاهری و تعمیرات آسان‌تر کم می‌کند.

 مصالح به‌کاررفته در سقف کاذب، بسته به نوع، هدف و کارایی آن، مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مصالح شامل گچ، ورق‌های آکوستیک، رابیتس، شیشه و غیره هستند.

انواع سقف کاذب

سقف کاذب کنافی

سقف کاذب کنافی به دو نوع یکپارچه و مشبک تقسیم می‌شوند.

• نوع یکپارچه زیرسازی فولادی سبک دارد که پنل‌های گچی روکش‌دار بر روی آن نصب می‌شود.
• نوع مشبک، سازه‌ای شبکه‌ای از سپری و تایل‌های سقفی دارد که به وسیلۀ میلگرد از سقف‌ آویزان می‌شود.

گریلیوم

از جنس آلومینیوم یا آلیاژی هستند که با نام سقف باز نیز شناخته می‌شوند و به شکل کندوهای مربعی‌شکل دیده می‌شوند.

چوبی

برای دکوراسیون با نمایی هنرمندانه‌تر استفاده می‌شوند. اسکلت و بدنه اصلی آن فولادی و قسمت فرعی و قابل رویت آن چوبی است.

رابیتس 

منظور از رابیتس نوعی ورق مشبک گالوانیزه‌ای است که با سیم آرماتوربندی به شبکه فرعی متصل می‌شود. سرعت بالای اجرا و دسترسی راحت از دلایل به‌کارگیری این نوع سقف است.

طلقی

این نوع سقف‌ها نور را به‌راحتی عبور می‌دهند، قابل‌شست‌وشو هستند، نصب آسانی دارند و در ساخت آنها از شبکه‌بندی کنافی نیز استفاده می‌شود.

شیشه‌ای 

برای این نوع سقف کاذب از شیشه سکوریت استفاده می‌کنند. طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی دارند، قابلیت ورود نور و نظافت آسان از مزایای آنها به حساب می‌آید.

آکوستیک

عایق‌کاری صوتی و حرارتی، ضدحریق بودن و قیمت مناسب از مزایای سقف کاذب آکوستیکی بوده که باعث به‌کارگیری آنها در ساخت سالن‌های کنفرانس، سینماها و سالن‌های تئاتر شده است.

آی گلس

این نوع سقف از تایل‌های شفاف اکریلیک ساخته شده و نور را به‌آسانی از خود عبور می‌دهند. عمده استفاده آنها تزیینی است و با تلفیق‌کردن آنها با دیگر سقف‌های کاذب از جمله کنافی، به وجود می‌آیند.

مزایای استفاده از سقف کاذب

ضد احتراق

مواد سازنده سقف کاذب از مواد ضدحریق تشکیل می‌شود. تشخیص گرمای حریق و آب‌پاش‌ها در سقف کاذب نصب شده‌اند.

راحتی تعمیرات و تغییرات

ازآنجایی‌که برداشتن و جابه‌جاکردن پنل‌های سقف کاذب آسان است، هر نوع تعمیراتی در سیم‌کشی، لوله‌کشی و غیره، با برداشتن قسمتی از سقف کاذب به‌سادگی انجام می‌شود. ایجاد تغییرات در خود سقف کاذب یا حذف آن در مقایسه با سقف‌های اصلی کار راحت‌تری است.

 هزینه

ایجاد سقف‌های کاذب باتوجه‌به کارایی‌های بسیار بالای آن قیمت نسبتاً معقولی داشته و به‌کارگیری آنها در عملیات نوسازی و تغییر کاربری، می‌تواند با هزینه مالی و صرف زمان کمتری انجام شود. همچنین به دلیل عایق بودن این نوع سقف‌ها می‌توان در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد.

 معایب استفاده از سقف کاذب 

سقف‌های کاذب قسمتی از ارتفاع ساختمان را به خود اختصاص داده و باعث کمترشدن فضای داخلی به‌خصوص در خانه‌های قدیمی می‌شوند. این ساختمان‌ها برای داشتن سقف کاذب طراحی نشده‌اند و همین دیدگاه قدیمی در ساختمان‌سازی، باعث رقم‌خوردن یک مشکل دیگر در به‌کارگیری سقف کاذب می‌شود: بعضی از طراحی‌های زیبای بصری در نمای داخلی ساختمان‌های قدیمی، در بخش سقف و قسمت‌های فوقانی قرار داشته و سقف کاذب آنها را می‌پوشاند. این سقف‌ها استحکام کمی داشته و جلای آنها به مرور زمان از بین می‌رود.

کاربرد آهن آلات در سقف کاذب

سقف کاذب یک نوع سقف سبک است که از سقف اصلی آویزان شده و کاربردهای فراوانی در ساختمان‌های مدرن دارد. انواع مختلف مصالح در آن به کار می‌رود که هر کدام وابسته به کارایی و معماری داخلی موردنظر انتخاب می‌شوند. از جمله مصالح به کار رفته در سقف کاذب، مقاطع فولادی نظیر میلگرد، نبشی، سپری، رابیتس، مفتول و ... هستند.