انواع میلگردهای رکابی (4) میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی یکی از انواع میلگردهای رکابی و کوچکترین عضو میلگردهای استفاده شده در صنعت عمران و ساختمانسازی است. در این مقاله به معرفی این میلگرد، انواع، کاربردها، ضوابط و نحوه اجرا، مزایا و معایب آن پرداختهایم.
میلگرد سنجاقی چیست؟
میلگرد سنجاقی که با نامهای قلاب دوخت، دوخت ستون و سنجاقکی نیز شناخته میشود، همانند میلگرد خاموت، نوعی میلگرد عرضی و یکی از انواع میلگردهای رکابی است. این نوع میلگرد نسبت به سایر میلگردهای معمولی کوچکتر و باریکتر است. از میلگرد سنجاقی به صورت موقت یا دائمی در صنایع مختلف استفاده میشود. این میلگرد از نوع میلگردهای آجدار با انعطافپذیری بالا و نوع A2 بوده و در سایزهای 8 و 10 میلیمتر تولید میشود. دو سر میلگرد سنجاقی دارای خم با زوایای 90° یا 135° است.
انواع میلگرد سنجاقی
میلگردهای سنجاقی را میتوان براساس زاویه خمش و نوع خمیدگی دستهبندی کرد. به صورت کلی، سنجاقیها به سه دسته استاندارد، نیمه استاندارد و دارای خم دو طرف 135° تقسیم میشود.
میلگرد سنجاقی استاندارد
این نوع میلگرد دارای خم 90° در هر دو انتها است. در این حالت اندازه خم میلگرد در هر سمت نسبت به قطر میلگرد 12 برابر بیشتر است. میلگرد سنجاقی استاندارد نسبت به زاویه خم 135° کاربرد لرزهای و میزان درگیری با میلگردهای طولی کمتری داشته و همچنین حجم بتن کمتری را در برمیگیرد.
میلگرد سنجاقی نیمه استاندارد
این نوع میلگرد سنجاقی دارای یک سمت با خم 90° و در سمت دیگر خم 135° است. این میلگرد به دلیل سهولت استفاده نسبت به میلگرد سنجاقی دارای خم دو طرف 135° و همچنین به دلیل افزایش مقاومت و نیروی لازم برای تخریب، نسبت به میلگرد سنجاقی استاندارد، بیشترین کاربرد را دارد.
میلگرد سنجاقی دارای خم دو طرف 135°
این نوع میلگرد قلاب دوخت، دارای دو خم در دو سمت با زاویه 135° است. یک خم به سمت بالا و دیگری به سمت پایین است. نوع دیگری از این نوع میلگرد سنجاقی وجود دارد که هر دو خم در یک جهت هستند. این میلگرد برای کاربردهای لرزهای بسیار مناسب است اما اجرای آن سخت است. این نوع میلگرد برای اتصال میلگردهای فوقانی به تحتانی مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد میلگرد سنجاقی
این نوع میلگرد در صنایع متفاوتی مانند ساختوساز، خودروسازی، هواپیماسازی، دریایی، کشاورزی، پلسازی و سدسازی استفاده میشود. به طور کلی از سنجاقی در فوندانسیون، دیوار برشی و ستون بتنی استفاده میشود. از انواع سنجاقی برای جلوگیری از خمیدگی و تغییر شکل زودهنگام میلگردها، افزایش استحکام و مقاومت سازه، محصور ماندن بتن در مرکز، افزایش استحکام و مقاومت ستونهای بتنی، جلوگیری از تخریب ستونها در اثر اعمال بارهای اضافی، تحمل بهتر وزن ستون، نگهداری میلگردهای طولی، اتصال میلگردهای فوقانی و تحتانی، اتصال دو یا چند قطعه به یکدیگر و افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای برشی، استفاده میشود.
ضوابط و نحوه اجرا
میلگردهای سنجاقی براساس استانداردهای ACI و بند 9 مقررات ملی ساختمان، تولید و استفاده میشوند. از آنها به صورت جفت و عمود بر هم در فاصله مشخص استفاده میشود. برای اتصال آنها به یکدیگر از سیم مفتول استفاده میشود. تعداد میلگردهای سنجاقی مورد نیاز در یک سازه به عواملی همچون تعداد و طول ستونها، تعداد خاموتها، تعداد میلگردهای طولی مورد استفاده و فاصله بین آنها وابسته است.
- براساس بند 9 مقررات ملی ساختمان، استفاده از میلگردهای سنجاقی برای سازههایی با بیش از 5 طبقه ضروری است.
- استفاده از میلگرد سنجاقی در حالتیکه تعداد میلگردهای طولی ستون بیش از 12 عدد است به دلیل احتمال لرزش بتن، توصیه نمیشود.
- چنانچه فاصله بین میلگردها از همدیگر بیش از 15 سانتیمتر باشد و یا در خاموت سه و یا تعداد بیشتری میلگرد وجود داشته باشد، در این حالت باید با استفاده از خاموت و یا میلگرد سنجاقی میلگردها را در جای خود محکم کرد.
- فاصله بین میلگردهای سنجاقی از یکدیگر در جهت محور طولی نباید بیشتر از 350 میلیمتر باشد.
- میلگردی که در یک سمت دارای خم 135° است، قسمت مستقیم انتهایی آن که همان قسمت خمشده است باید حداقل 6 برابر قطر آن یا 75 میلیمتر باشد.
- میلگردی که در یک سمت دارای خم 90° است، قسمت مستقیم انتهایی آن باید حداقل 8 برابر قطر آن باشد.
- انتهای هر دو میلگرد سنجاقی باید شامل یک میلگرد طولی باشد و میلگردهای طولی مهار نشده را به صورت یک در میان بگیرند.
وزن میلگرد سنجاقی
برای محاسبه وزن میلگرد سنجاقی بر حسب کیلوگرم، ابتدا باید قطر میلگرد را بر حسب میلیمتر و طول آن را بر حسب متر بدست آورد.
وزن میلگرد سنجاقی = طول میلگرد بر حسب متر به توان دو × قطر میلگرد بر حسب میلیمتر × 0.00617
مزایا و معایب
از جمله مزایای میلگردهای سنجاقی میتوان به استحکام بالا در فشار و کشش، قابلیت استفاده در شرایط سخت، نصب و استفاده آسان به دلیل وزن سبک، نیازمندی به مقدار ماده اولیه کمتر به دلیل کوچک و کم حجم بودن، عدم نیاز به فرد متخصص برای نصب آنها، قابلیت استفاده در تمامی بخشهای سازه و افزایش عمر سازه، اشاره کرد.
معایب میلگردهای سنجاقی شامل پیشساخته بودن میلگردها، عدم مجاز بودن استفاده از آنها در صورت بیشتر بودن تعداد میلگردهای طولی از 12 عدد، اهمیت دقیق بودن میزان خم و اندازه زوایا و اهمیت بالای فاصله بین میلگردهای سنجاقی با یکدیگر است. در صورتی که هر کدام از موارد ذکرشده به درستی انجام نشود، میتواند باعث دردسر و مشکلات زیادی شود.
نکته قابل توجه این است که حتی با وجود اینکه استفاده از میلگردهای سنجاقی میتواند باعث افزایش عمر سازه شود، اما چنانچه استفاده از آنها با نظر افراد غیرمتخصص و همچنین با اجناس نامرغوب انجام شود، نه تنها باعث افزایش هزینهها میشود، بلکه خسارات جبرانناپذیری نیز به دنبال خواهد داشت.
خرید میلگرد سنجاقی
در ساخت میلگرد سنجاقی از کوچکترین اندازههای میلگرد آجدار استفاده میشود. برای استعلام قیمت و خرید میلگرد آجدار میتوانید با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. بازرگانی فرداد فولاد خراسان بیش از 30 سال است که در کنار تأمین مقاطع فولادی متنوع، به فروش میلگرد در مشهد میپردازد.
نظرات کاربران